Koleżanki i koledzy z działu Nauka, Klimat, Zdrowie polecili już tuzin wydanych po polsku fantastycznych książek o nauce, przyrodzie i zdrowiu. Moje propozycje są po angielsku – dwie z nich jeszcze nie zostały przełożone na nasz język; jedna tak, ale jeśli można, zawsze warto przeczytać oryginał. Przekłady bywają piękne, ale wtedy nie mogą być wierne. A ja lubię jedno i drugie.

Oto wspaniałe książki, które przeczytałem w tym roku. Jeśli dziś je zamówicie, mają szansę zdążyć pod choinkę!

Taylor jest profesorem archeologii na Uniwersytecie Kolorado w Boulder. Jego konikiem badawczym są konie – ich ewolucja, udomowienie i wpływ na (pre)historię. Zbierając swoje własne doświadczenia, wyniki badań i współczesną wiedzę, napisał fascynującą książkę o związku pomiędzy koniem a człowiekiem. O tym, jak my zmieniliśmy konie, a one – nas.

Dzięki okiełznaniu koni nasi przodkowie przeprowadzili kolejną – po opanowaniu narzędzi i ognia – rewolucje energetyczną.

Zamiast korzystać z własnych mięśni i marnych kilkudziesięciu watów mocy – mogli skorzystać z dziesięciokrotnie większej mocy mięśni końskich.

Potem zamieniliśmy konie na konie mechaniczne, ale te zwierzęta wciąż zajmują szczególne miejsce w sercach wielu ludzi.

„Nagi człowiek na nieosiodłanym koniu to piękny widok; nie wyobrażałem sobie, jak dalece te dwa zwierzęta sobie odpowiadają” – pisał Karol Darwin, rewolucjonizując naszą wiedzę o nas samych.

To już klasyka gatunku, która po polsku ukazała się pt. „Ewolucja jest faktem” nakładem wydawnictwa Prószyński i s-ka. Sięgnąłem po nią późno, kiedy Coyne – szacowny profesor biologii na Uniwersytecie Chicagowskim i ekspert od specjacji, czyli wyodrębniania się gatunków – został niemal skanselowany, bo… odważył się publicznie ogłosić, że istnieją dwie płcie: żeńska i męska, a każda charakteryzuje się innymi gametami.

Jego książka to elementarz, jeśli macie ochotę wdawać się w kulturowe kłótnie pomiędzy faktami a ideologiami. Nie o płci, ale o ewolucji.

Coyne przedstawia bowiem cały zestaw dowodów na to, że ewolucja biologiczna naprawdę się wydarzyła, a tezy kreacjonistyczne o inteligentnym projekcie to bajki.

Akurat się nada przy bożonarodzeniowym stole – w starciu z wąsatym wujkiem czy ciocią w koczku.

Na koniec zostawiam pozycję najświeższą – idealną na święta symbolizujące zwycięstwo światła nad ciemnością, bo traktującą o… końcu świata.

Dr Kemp to 36-letni australijski naukowiec pracujący na Uniwersytecie Cambridge w Centrum Badania Ryzyka Egzystencjalnego (CSER – Centre for the Study of Existential Risk). Tę książkę pisał przez siedem lat. Jest to pogłębiona analiza przyczyn upadku dawnych społeczeństw, w tym państw. Jak wylicza autor, przeciętne państwo – jeśli liczyć od narodzin pisma i historii pięć tysięcy lat temu – istnieje ledwie 326 lat.

Tę książkę polecam wszystkim studentom apokalipsy i armagedonu, a także miłośnikom tezy, że Polska jest najważniejsza. Sam będę zresztą jeszcze do klątwy Goliata wracał – w kolejnych tekstach.

Wesołych świąt!